Om je alvast teleur te stellen, hét antwoord ga je hier niet vinden. Er is namelijk niet een vaste definitie van het middelpunt van Nederland en door het voortdurend wijzigen van de grenzen en veranderingen tussen water en droog land, kan het middelpunt niet eenduidig worden bepaald. Een ingewikkelde berekening is bijvoorbeeld het zwaartepunt berekenen van alleen land, dus zonder water, waarbij dit punt dan ongeveer nabij Putten ligt. En iets simpels, alle X- en Y-waarden van de knikpunten van de buitengrens bij elkaar optellen en delen door het aantal knikpunten levert een oneerlijke verdeling op in het voordeel van Brabant, want die provincie bevat nogal wat extra grenslijnen van de gebiedjes die officieel van België zijn. En die Brabanders denken toch al dat Den Bosch het middelpunt van de aarde is 😉
Amersfoort
Uiteraard heeft elke landmeter geleerd dat het middelpunt van het RD-stelsel in Amersfoort ligt, zelfs exact op het puntje van de kerktoren. Het is niet voor te stellen dat de bouwers toentertijd exact het middelpunt van Nederland hebben bepaald en daar de toren bovenop hebben gebouwd. Het middelpunt hier is dus een aanname, omdat de toren goed zichtbaar was (voor de Rijksdriehoeksmeting) en omdat het ongeveer in het midden van Nederland ligt.
Omcirkeling
Je kunt natuurlijk een cirkel trekken om de buitengrens, in dit geval van het bestuurlijk gebied.
Het middelpunt hier ligt nu ergens tussen Huizen en Nijkerk. Met een beetje schuiven zou je een kerktoren in Spakenburg kunnen raken.
Incirkeling
Een cirkel langs de binnenkant behoort ook tot de mogelijkheid.
Vanwege de rare happen langs de Duitse grens valt het centrum aardig ver naar het noorden. In plaats van een kerktoren een windmolen in de buurt van Biddinghuizen?
Omsluitende rechthoek
Wie een cirkel zegt, had net zo goed een rechthoek kunnen noemen.
Een boerderij nabij Zeewolde lijkt hier de treffer te zijn.
Omsluitende (vervormde) rechthoek
Een rechthoek lijkt al snel oneerlijk. Je kunt er meerdere verzinnen want één van de zijden kan ook uitgelijnd worden langs de kust. Daarom kan een rechthoek ook verwrongen worden langs de vier logische zijden van het land.
Een willekeurig punt bij Nunspeet sleept hier de winst uit.
Omsluitende driehoek
En als deze figuren getekend kunnen worden dan mag een driehoek ook.
Het ligt er uiteraard aan hoe je de driehoek tekent, ook hier zijn meer mogelijkheden. In dit geval wint een punt tussen Urk en Emmeloord.
Onbestemd
Keuze genoeg dus. Is het zwaartepunt van alleen land een redelijke benadering? Water is toch ook typisch Nederlands? Maar als water mag, nemen we dan de Noordzee voor zover het in de Nederlandse invloedsfeer valt? En wat te denken van 3D, waardoor de hoeveelheid land in het zuiden van Limburg zwaarder meetelt, maar moet dan de waterbodem van het IJsselmeer en de Waddenzee meetellen? Gaan we kijken naar de hoeveelheid inwoners als graadmeter? Of de waarde per m² misschien?
Ik denk bij nader inzien dat de Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort nog niet zo’n gekke keuze is geweest…
Aanvulling op 30-11-2022: Zelfs de Quest vraagt zich het af…
