Vaak gebruik je een achtergrondkaart die al voorzien is van aanduidingen, zoals plaatsnamen of gebiedsnamen. Soms heb je een databron die nog niet is voorzien van zulke aanduidingen. Bijvoorbeeld de standaard World kaart die je in QGIS kunt laden. Als de geometrie al data bevat zoals een landsnaam, dan kun je die data als label plaatsen, maar je bent dan wel afhankelijk van de beschikbare data. Sommige delen van de kaart zullen geen label hebben of je wilt teksten plaatsen die niet als data beschikbaar is. Je kunt zelf dan eenvoudig zelf labels plaatsen waarbij je nog beter kunt sturen hoe de labels geplaatst worden. Bijvoorbeeld in boogvorm.
Nadat je de standaard World kaart of een andere bron hebt geladen, maak je een nieuwe Layer aan. Als geometrietype kies je voor LineString en je voegt een veld toe waar tekst in kan worden geplaatst.
Als je de laag wilt bewaren dan kies je uiteraard niet voor een tijdelijke tekenlaag maar voor bijvoorbeeld een GeoPackage laag.
Nu kun je lijnen plaatsen via het menu Bewerken > Cirkel tekenreeks toevoegen. De vertaling is niet denderend maar hiermee ga je boogvormige objecten plaatsen. Zodra je 3 of meer punten hebt getekend, kun je het tekenen stoppen via de rechter muisknop. Omdat er een dataveld aan gekoppeld is, verschijnt daarna een dialoogvenster met een invoerveld. Geef de naam op die je als label wilt zien.
Om een label te tonen moet je de stijl van de laag nog aanpassen. Als je niets doet wordt alleen de lijn getoond die je hebt getekend. Je wilt niet de lijn zien maar de veldwaarde die je hebt ingevoerd. Geef daarom in de eigenschappen van de laag op dat je geen symbolen wilt zien in de tab Symbologie, en op de tab Labels kies je voor ‘Enkele labels’ met als waarde de veldnaam waar je de tekst hebt ingevoerd. Om de tekst te buigen langs de getekende boog kies je bij het onderdeel Plaatsing voor ‘Gebogen’. Verder kun je nog veel aanpassen zoals de spatiëring, het centreren, omzetten naar hoofdletters, enzovoort.
Het resultaat ziet er zo uit (links lijnweergave, rechts labelweergave):
Wil je nog meer automatisch aansturen hoe de labels getoond worden dan kun je extra velden toevoegen aan de laag. Bijvoorbeeld een Boolean veld waarmee je per label aan kunt geven of deze in hoofdletters omgezet moet worden (bijvoorbeeld bij een landsnaam), een veld voor een teksthoogte of kleur, noem maar op. De waarden uit deze velden kun je gebruiken om de labelweergave te sturen.
Je eigen creativiteit is de begrenzing van de mogelijkheden.
