Linked Data is een techniek die goed lijkt te passen bij afspraken en methodieken als BIM en GIS.

Definitie

Linked Data is een digitale methode om gestructureerde gegevens via het internet te publiceren. Dat klinkt nogal spannend maar het is niets anders dan een webpagina met informatie van een bepaald object. Wat iets spannender is, de gegevens worden volgens het RDF protocol weergegeven en daarmee eenvoudig te begrijpen voor computers. RDF is een bepaalde opmaak waarin alle eigenschappen en de waarden van een object kunnen worden benoemd.

Indeling

Deze opmaak volgt altijd de Triple-vorm:

Object - Eigenschap - Waarde

Linked Data is zo generiek dat het overal bij past. Bijvoorbeeld in een dataset ‘voertuigen’:

Object Eigenschap Waarde
Trein Kleur Geel
Trein Wielen 12
Auto Kleur Geel
Auto Wielen 4

Doordat de gegevens via het internet worden verspreid kun je de Linked Data bijvoorbeeld aanklikken in een informatieve PDF over voertuigen (of een QR sticker onder de motorkap). Maar je kunt er nog veel meer mee. Een computer kan de gegevens ook lezen (vanwege het uniforme formaat) en queries loslaten op de data. Vind alle voertuigen die geel zijn bijvoorbeeld. Linked Data kan ook prima worden toegepast in de bouw. Objecten in je BIM model kunnen een linkje hebben naar een webpagina waar door middel van RDF alle eigenschappen worden getoond van een deur, een raam, een contactdoos, een betonvloer, een heipaal of een wapening. Of wat dan ook. Maar ook in de geo-wereld. In een GIS dataset. In een BGT download. Overal.

Doorlinken

Op internet is het gebruikelijk om links toe te passen om naar nieuwe pagina’s te verwijzen. Zo werkt het met Linked Data ook. De pagina met eigenschappen van een deur kan elke waarde weer doorlinken naar nieuwe RDF data. Die vervolgens ook weer doorlinken. Bijvoorbeeld de kleur ‘Geel’ kan verwijzen naar een pagina waar de eigenschappen R, G en B worden getoond die horen bij die kleur. Een waardeveld is hiermee in een nieuwe pagina het object geworden.

Bevragen

Doordat alle gegevens op een uniforme wijze zijn beschreven is het vrij eenvoudig om uit alle gegevens de gewenste data te bevragen. Retourneer “objecten” met de “eigenschap” met de “waarde”. Bijvoorbeeld alle deuren (object) met de breedte (eigenschap) van 90cm (waarde). Het bevragen gaat met de zoektaal SPARQL.

Data wolk

De data die hoort bij een object kan grafisch mooi worden weergegeven in een wolk. Elk object is verbonden (eigenschap) naar een waarde, waarbij de waarde zelf ook weer een object kan zijn met een verbinding naar een nieuwe waarde. Bijvoorbeeld van een BAG pand. In een wolk kan een pand zo worden aangeduid:

Het voordeel van Linked Data in de geo-wereld is dat je in de databronnen alleen een objectverwijzing nodig hebt en alle aanvullende gegevens via het internet beschikbaar stelt. Elk gegeven is weer door te verwijzen naar nieuwe gegevens, ook buiten je eigen data.

Toepasbaarheid

Wat kun je nu doen met Linked Data in de geo-wereld? Via WFS services is nu al veel informatie beschikbaar gemaakt, bijvoorbeeld BGT of Kadastrale kaart. Het nadeel is dat de objecten in deze datasets niet vindbaar zijn op het web. Een gebouw heeft bijvoorbeeld een BAG-ID. Zoek deze maar eens op in een enorme BGT dataset. Google indexeert de inhoud van een GML databestand niet. Je moet dus eerst de hele dataset downloaden en ergens in verwerken om uiteindelijk het ID te vinden. Door Linked Data toe te passen op BAG-panden kan wel eenvoudig op ID worden gezocht en gevonden, omdat deze pagina’s ook door Google geïndexeerd kunnen worden. Met Linked Data kan elk BAG object worden gevonden omdat het een unieke URI heeft. Zodra de link in de browser wordt geopend (of wordt uitgelezen door een applicatie), kan de achterliggende informatie worden bekeken of verwerkt. Hierin kunnen weer nieuwe Linked Data pagina’s voorkomen zodat vanuit een BAG ID doorgeklikt kan worden naar relaties. Een voorbeeld van zo’n URI is:

https://bag.basisregistraties.overheid.nl/bag/doc/pand/0003100000119684

Aanvulling: Bovenstaande URI geeft nu typisch het grote knelpunt aan van Linked Data: de service is gewijzigd. Bovenstaande link doet het dus niet meer. Als je net je eigen dataset of viewer hier aan gekoppeld hebt dan heb je dus een probleem. Alles staat en valt bij consistentie en beschikbaarheid. Deze url doet het wel:

https://data.labs.kadaster.nl/kadaster/bag2/browser?resource=https%3A%2F%2Fbag2.basisregistraties.overheid.nl%2Fbag%2Fid%2Fregistratie%2FNL.IMBAG.Pand.0003100000117485.1

Andere aanbieders kunnen hun data ook koppelen aan de URI’s van de panden die het Kadaster beschikbaar stelt. Bijvoorbeeld de brandweer die bedrijfsplattegronden kan koppelen aan de BAG ID’s.

Meer informatie over Linked Data in de geo-wereld:

https://geonovum.github.io/NEN3610-Linkeddata/

https://bag.basisregistraties.overheid.nl/linked-data