Naast de mogelijkheid om een wereldkaart te tonen vanuit QGIS, is het ook mogelijk om de wereld als een bol te presenteren. In recente versies van QGIS is een wereldbol projectie aanwezig die deze laat zien alsof de kijker zich in de ruimte bevindt. Voeg om te beginnen een wereldmap toe door in het coördinatenvenster ‘world’ in te typen. Ga daarna naar de Projecteigenschappen, tabblad CRS, om de projectie in te stellen.

Als je zoekt op ‘space’ dan vind je een projectie met de naam ‘The World from Space’.

De wereld wordt nu als een bol geprojecteerd maar gecentreerd op Noord-Amerika:

Om de wereldbol nu te centreren op Nederland moet je eerst een eigen projectie aanmaken. Dit is een kopie van de ‘World from Space’ maar dan met een nieuw centrumpunt. Ga hiervoor naar het menu Extra > Aangepaste projecties. Maak daar een nieuwe projectie aan met de naam ‘Wereldbol Nederland’ of iets dergelijks.

Als indeling kun je voor een Proj String kiezen en als code het volgende invoeren waarbij de Lat en Lon midden in Nederland valt:

Copy to Clipboard

Daarna kun je deze projectie kiezen in je project en zal de wereldbol rondom Nederland zijn gecentreerd. Wil je een projectie waarbij een ander land in het centrum valt of wil je Nederland iets naar boven of onderen hebben, dan kun je de Lat en Lon waarden aanpassen.

Meridianen en paralellen

Het is maar een kaal bolletje zo. Je kunt het opleuken met de lengte- en breedtecirkels. Hiervoor kun je een aanname doen door een vectorgrid te plaatsen met een bepaalde tussenafstand. Het nadeel is dat de vlakken erg blokkerig worden geprojecteerd. Dit is weer te verhelpen door de gegenereerde grid te verdichten met tussenpunten. Fraaier is het om de werkelijke meridianen en parallellen toe te passen. Hiervoor kun je een dataset downloaden van Natural Earth. Ga op de site zoeken naar ‘Graticules’ en je vindt de sets met deze gegevens. Voeg bijvoorbeeld de 10 graden set toe:

Het leuke is dat je ze nog kunt labelen waarbij de aanduidingen met de lijn meegedraaid kunnen worden.

De wereldbol kan nog fraaier worden getoond door een Raster Image te gebruiken. Ook deze kun je vinden op Natural Earth. De door QGIS ingevoegde wereldkaart kan dan wel worden verwijderd, tenzij je de landsgrenzen heel vaag geprojecteerd wilt zien.

Om het af te maken kun je nu een Layout genereren met een achtergrondafbeelding van de ruimte waar je bijvoorbeeld de Melkwegsterren ziet en een gloed om de bol om de atmosfeer te simuleren:

 

Zo’n achtergrondfoto kun je wel vinden op gratis Stock sites. De gloed kun je maken door een nieuwe tekenlaag te genereren waar je een cirkel door 3 punten op tekent. Het is best lastig om geometrie te genereren die de omtrek van de bol volgt, door zelf handmatig een cirkel te tekenen kom je er sneller (en het hoeft niet supernauwkeurig). Deze cirkel kun je met de weergavestijl voorzien van een gloed en achter de Raster Image plaatsen.